सांप पर संस्कृत निबंध (Essay on Snake in Sanskrit)
सांप पर संस्कृत निबंध: सर्पः एकः सर्पण-शीलपशुः अस्ति। सर्पः (Snake) विशेषः पशुः अस्ति। सर्पाणाम् पादाः न सन्ति। अतः सः शरीरेण सरति। सर्पेषु केचन भूमौ वासं कुर्वन्ति। अन्ये केचन जले वसन्ति। सर्पः मण्डूकान् मूषकान् च खादति। सर्पस्य अन्यानि नामानि अपि सन्ति। यथा – भुजङ्गः अहिः च।
सर्पः जिह्वया घ्राति। नैके सर्पाः विषं धारयन्ति। परं सर्वे सर्पाः तादृशाः न सन्ति। हरिताः सर्पाः विषं न धारयन्ति। ‘कोब्राऽइति प्रसिद्धस्य विषधारकस्य सर्पस्य नाम। परं सर्पाणां विषस्य औषधेषु उपयोजनं कर्तुं शक्यते। सर्पाः पर्यावरणाय महत्त्वपूर्णाः। तेषां हत्या न करणीया। वयं सर्वे सर्पाणां मित्राणि भवेम।
सर्पस्य उल्लेखः पौराणिककथासु अपि अस्ति। ‘नागपञ्चमी’ इति सर्पाणां विषये प्रसिद्धः उत्सवः। अयम् उत्सवः भारतस्य बहूनां राज्यानां संस्कृतेः भागः अस्ति। अस्मिन् उत्सवे सर्पस्य पूजा कृता। सर्पः भारतीय-संस्कृत्याः महत्त्वपूर्णाः भागाः सन्ति। भगवान् शिवः सर्पं तस्य कण्ठे धारयति। भगवान् विष्णुः अपि सर्पस्य उपरि शेते। अन्यानां नागानाम् अपि उल्लेखः पौराणिककथासु अस्ति। यथा – देवी मनसा तथा च तक्षकः।
