माझा महाविद्यालयातील पहिला दिवस मराठी निबंध - My First Day in College Essay in Marathi

Today, we are publishing माझा महाविद्यालयातील पहिला दिवस निबंध मराठी for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (My First Day in College Essay in Marathi) in completing their homework and in competition.

माझा महाविद्यालयातील पहिला दिवस मराठी निबंध - My First Day in College Essay in Marathi

बारावीत उत्तम गुण मिळवून मोठ्या प्रयासाने शहरातील ख्यातनाम महाविद्यालयात प्रवेश मिळविला. गरिबीमुळे जुनेपाने कपड़े चोपून घालून कसरत करत महाविद्यालय प्रांगणात पाऊल टाकले. अबब ! इतकी मोठी रंगीबेरंगी पोशाखातील विद्यार्थी बघून बुजलो. आता कोणाशी संवाद साधावा असा विचार करीत एका त्यातल्या त्यात साध्या मुलाशी बोललो, "भाऊ, तू कोणत्या शाखेत प्रवेश घेतला आहेस ?" "मी विज्ञानशाखा निवडलीय' असे तो उत्तरला, सरळपणाने त्याने मला योग्य ती माहिती दिली. 

या महाविद्यालयात तीन शाखांचे अभ्यासक्रम शिकवत होते. १) कला २) विज्ञान ३) वाणिज्य. तळमजल्यावर विद्यार्थ्यांना वर्ग कोठे आहे हे संगणकावर दाखविले जात होते. माझ्या मनात प्राथमिक शाळेत असल्यापासून एक सोनेरी स्वप्न तरळत होते. खूप शिकायचे, मायमराठी भाषेत द्विपदवीधर व्हायचे व सुंदर कविता, कथा लिहायच्या. आज त्या वाटेवरील माझे हे पहिले पाऊल होते. मला महाकवी कालिदासांची 'आषाढस्य प्रथम दिवसे,' हे वचन आठवले. ही तुलना व्यर्थ होती; पण एक ग्रामीण भागातील मुलगा महानगरात स्वप्न साकार करायला आला होता. भल्या मोठ्या गर्दीत कसरतीने वर्गक्रमांक शोधला. चुकून तिसऱ्या मजल्यावरच शोध घेताना चूक कळली.

Read also : माझा आवडता संत तुकाराम निबंध मराठी

चूक सुधारून चौथ्या मजल्यावर वर्ग क्र. १२ मध्ये पोचलो. सर्व बाके रंगीबेरंगी नीटस पोशाखवाल्या मुलामुलींनी भरलेली होती. मुलींची संख्या जास्त होती. मी अवघडत शेवटच्या बाकावर स्थानापन्न झालो. घंटा खणखणली. टिपटॉप पोशाखवाले उपप्राचार्य (नंतर कळले.) वर्गात आले. प्रथम स्वत:चा परिचय त्यांनी करून दिला व नंतर काही विद्यार्थ्यांचा परिचय विचारला. फाडफाड इंग्रजीत लेक्चर सुरू झाले. विद्यार्थी आज जरा बुजले होते; पण महोदयांनी रुटीन चालू ठेवले. मी हतबल होऊन मान खाली घातली. एवढ्यात त्यांचे माझ्याकडे लक्ष गेले. "उभा रहा. नाव काय तुझे? विषय कोणता ?"

Read also : मरावे परी कीर्ती रुपे उरावे निबंध मराठी 

असा प्रश्नांचा भडिमार केला. थरथर कापत मी उभा राहिलो. सर्व वर्ग माझ्याकडे टकमक पाहत होता. मी शरमिंदा झालो. मनाचा हिय्या करून नाव सांगितले, 'दगडू धोंडू झेंडे.' हशा पसरला. “मी कला शाखेचा विद्यार्थी आहे. येथे मराठीचा तास आहे ना ?" ते खळाळून हसले. हसे झाले हो! अरे थोडक्यात घोटाळा झाला. “हा विज्ञान शाखेचा वर्ग आहे. शेजारच्या वर्गात जा. तेथे मराठीचा तास आहे." जा बाहेर म्हणताच मी खाली मान घालून बाहेर पडलो. माझे काय चुकले हेच मला उमजेना.
Related Essay : महागाईचा भस्मासूर मराठी निबंध

शेजारच्या वर्गाचा दरवाजा बंद होता. भीत भीत मी दारावर हलकेच टकटक केले आणि दार उघडले, रागावतच प्राध्यापक बाईंनी "उशीर का झाला," असा दटावणीवजा प्रश्न विचारला. मी कानकोंडा झालो. मी चाचरत स्पष्टीकरण दिले. आपादमस्तक मला न्याहाळताच त्या सौम्य झाल्या आणि त्यांनी मला शेवटच्या बाकावर जाऊन बस असे फर्मावले. वर्गात थोडी खसखस पसरली. मॅडमचे व्यक्तिमत्व चांगले होते. चेहऱ्यावर विद्वत्तेची आगळी झाक होती. "चला मित्र-मैत्रिणींनो आपण कविता पुढे समजावून घेऊ" असे म्हणताच वर्गात शांतता पसरली. मला उद्देशून त्या म्हणाल्या, "आज आपण कुसुमाग्रजांची कविता समजावून घेत आहोत. त्यांच्याविषयी सर्व माहिती आमची झाली आहे. तू नंतर समजावून घे."

Read also : माझा आवडता शिक्षक मराठी निबंध

मॅडमची वाणी रसाळ व मृदु होती. पहिल्या दिवशीच अध्ययनाला सुरुवात हा माझ्या स्वप्नासाठी मला शुभसंकेत वाटला. महाविद्यालय का ख्यातनाम आहे हे उमगले. आमची अर्धी कविता झाली. जुन्या वहीतच नीट अक्षरात लिहिण्याचा प्रयत्न केला. बाईंच्या बोलण्याची गती व माझ्या लिखाणाची गती यांचा मेळ जमेना. खरोखर आपल्या ध्येयाच्या वाटेवर हे महाविद्यालय मला पुढे नेईल असा विश्वास वाटला. तासिकेच्या शेवटच्या पाच-दहा मिनिटांत बाईंनी जे शिकविले त्याचे मनन, चिंतन करावयास सांगितले. माझ्या मनात आले की हे महाविद्यालय विद्यार्थ्यांच्या विकासासाठी एक मैलाचा दगड ठरेल. घंटा होताच माझी तंद्री भंगली. आयुष्यभर मी माझा विद्यालयातील पहिला दिवस विसरणार नाही. ही माझ्या आयुष्यातील अनमोल शिदोरी आहे.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

परीक्षेच्या निकालाचा दिवस निबंध

Today, we are publishing परीक्षेच्या निकालाचा दिवस निबंध मराठी for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (परीक्षेच्या निकालाचा दिवस निबंध) in completing their homework and in competition.

परीक्षेच्या निकालाचा दिवस निबंध

दहावीच्या वर्गात आल्यापासून घरीदारी, नात्यागोत्यात सर्वत्र मला एकाच गोष्टीचे सतत स्मरण करून दिले जात होते, “यंदा दहावीचं वर्ष आहे हं!" खरे पाहता, शालेय जीवन संपत आले म्हणून मन काहीसे उदास झाले होते. वर्ष केव्हा संपले ते समजलेही नाही. वाजत गाजत बोर्डाची परीक्षा पार पडली आणि त्यानंतरची दीर्घ मुदतीची सुट्टीही संपत आली.

आता वेध लागले होते परीक्षेच्या निकालाचे. वेगवेगळ्या तारखा कानी येत होत्या. अनेक तर्कवितर्क चालू असतानाच वृत्तपत्रांतून नक्की दिवस जाहीर झाला. मग मात्र मन त्या दिवसाची मोठ्या अधीरतेने वाट पाहू लागले. नाहीतर या अडीच महिन्यांच्या सुट्टीचा कंटाळाच आला होता. ओळखीची मंडळी सारखी विचारत होती, “काय गुणवत्ता यादीत येणार ना?" पण आता मात्र मनात थोडी धाकधूक वाटत होती. लिहिलेल्या उत्तरपत्रिका आठवत होत्या. माझ्या दृष्टीने त्या पूर्ण समाधानकारक होत्या आणि म्हणूनच परिक्षेच्या निकालाची अतीव उत्कंठा, आतुरता लागली होती.

Read also : नदी बोलू लागली तर मराठी निबंध

निकालाचा दिवस आता अवघ्या चोवीस तासांवर येऊन ठेपला होता. मनात चिंतेचे वादळ असतानाही चेहरा आनंदी ठेवण्याची अवघड कसरत चालू होती. एवढ्यात शालान्त परीक्षा मंडळाची तार आली. परीक्षेत उत्तम यश मिळवून मी गुणवत्ता यादीत पाचवी आले होते. तीन बक्षिसेही मिळाली होती. एवढ्याशा त्या तारेने घरातले सारेच वातावरण पूर्णपणे पालटले. 'आनंदाचे डोही आनंद तरंग' असं घरातील वातावरण झाले होते. मनातील मळभ नाहीसे झाले आणि सर्वत्र सोनेरी प्रकाश पडला.

Read also : माझा आवडता छंद गायन, वाचन मराठी निबंध

अशी चांगली बातमी सर्वत्र पसरायला कितीसा उशीर लागणार ? हा हा म्हणता घरात गर्दी उसळली. शाळेतही हे वृत्त कळल्यामुळे स्वतः मुख्याध्यापक पेढे घेऊन घरी आले. सगळे आप्तजन, प्रियजन गोळा झाले. अभिनंदनाच्या वर्षावाबरोबर बक्षिसांचाही ढीग जमू लागला. या साऱ्या बक्षिसांत माझ्या आईच्या डोळ्यांतून ओसंडणारे आनंदाश्रू हे मला मिळालेले सर्वात मोठे बक्षिस होते.

वर्गातील मैत्रिणी जेव्हा भेटायला आल्या तेव्हा त्यांच्याही यशाचा आनंद त्यांच्या संगतीत मनमुराद लुटला. वर्षभर केलेल्या मेहनतीची आणि त्याचबरोबर मार्गदर्शन करणाऱ्या शिक्षकांचीही आठवण आली. या साऱ्या जल्लोषात दिवस केव्हा मावळला हे देखील कळलेही नाही.

Read also : माझ्या मनातील झाड / माझ्या आठवणीतले झाड

आता उद्या महाविद्यालयात प्रवेश घ्यायचा होता. प्रवेश सहज मिळणार होता. एक नव्या आव्हानाच्या, अधिक मोठ्या अशा जगात प्रवेश करायचा होता. या नव्या विश्वातही आपण असेच उज्वल यश मिळवायचे असा मनोमन निश्चय करून निद्राधीन झालो.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

नदी बोलू लागली तर मराठी निबंध - Nadi bolu lagli tar Essay in Marathi

Today, we are publishing नदी बोलू लागली तर मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay on Nadi bolu lagli tar Essay in Marathi in completing their homework and in competition.

नदी बोलू लागली तर मराठी निबंध - Nadi bolu lagli tar Essay in Marathi

दरवर्षी मे महिन्यात मी आजोळी हरिद्वारला जाते. तिथे गेले की मी हमखास गंगातीरी जातेच जाते, दररोज संध्याकाळी गंगेच्या तीरावर आरती केली जाते, दिवे सोडले जातात. तेथे अनेक प्रवासी अगदी परदेशीसुद्धा आलेले असतात. संध्याकाळी तेथले वातावरण अगदी भारून गेलेले असते. त्यामुळे मी एकही संध्याकाळ गंगातीरी गेल्याशिवाय राहात नाही.

परवासुद्धा अशीच आरती झाली. लोकांनी सोडलेले, लांब चाललेले दिवे मी बघत बसले होते. माझी अगदी तंद्रीच लागली होती. तितक्यात मला कोणीतरी म्हणालं, "काय गं, एवढं काय पाहतेस्माझ्याकडे?" बघते तर काया पाण्यातून साक्षात गंगानदीच माझ्याकडे बघून हसत होती. मला म्हणाली, "इतकी का मी तुला आवडते? अगदी दररोज नित्यनियमाने इथे येतेस, तासन्तास बसतेस?" मी म्हटले, "होय ना. माझ्या गावी नदी नाही ना? तिथेही मी तुझी आठवण काढत बसते. खरंच तू किती चांगली आहेस गं!"

"अगं, माझे कामच आहे ते!" नदी बोलू लागली. “भगिरथाने मला स्वर्गातून पृथ्वीवर आणले आणि माझ्या काठाकाठानेच मानवी संस्कृती विकसित होत गेली. माझ्याच अंगाखांद्यावर खेळत-बागडत जवाहर लहानाचा मोठा झाला अन् स्वातंत्र्याची चळवळ यशस्वी करून भारताचा पंतप्रधान झाला. माझ्याच काठावर पिकलेले अन्न खाऊन ही मुले मोठी झाली.

ज्याला कोणीही नाही अशा कोणीही गंगामैय्याकाठी यावे आणि आपले उदरभरण करावे, पण खरं सांगू कोणीही कोणते पाप करावे आणि गंगा नदीत स्वतःला बुचकळून काढून घेऊन शुद्ध करावे. सुरवातीला मला त्यांची कीव येत असे. मी त्यांना त्यांच्या पापक्षालनासाठी मदतही करत असे. पण हळूहळू या पापे करणाऱ्यांची संख्या एवढी वाढली आहे की मी एकटी त्यांना कोणतीही मदत करू शकणार नाही.

माझ्या काठी पहिल्यांदा आश्रयाला फक्त ज्यांना कोणी नाहीत तेच येत होते. पण आता मात्र आपल्या घरातील वृद्ध व्यक्ती, रोगजर्जर माणसे यांनाही आणून सोडतात. माणूस फार स्वार्थी झाला आहे. प्रत्येक गोष्टीतून फक्त स्वतःचा फायदाच विचारात घेतो. पण आपणही कोणाचे काही तरी देणे लागतो, थोडेसे आपणसुद्धा दुसऱ्यासाठी झिजावे हे विसरून गेलो आहोत.

हिमालयातून येतांना मी अगदी शुद्ध पाण्याने भरलेली असते. वाहत वाहत येतांना अनेक वस्त, पदार्थ माझ्याबरोबर येतात. पण हे सगळं निसर्गातीलच असल्यामुळे माझ्या शुद्धतेत किंवा पावित्र्यात बाधा येत नाही.

पण स्वार्थाने उंच झालेल्या माणसाने मात्र माझा, माझ्या शुदधतेचा विचार न करता माझ्या पाण्यात कारखान्यातील दूषित पाणी आणून सोडले. गावची घाण आणून सोडली. त्या दूषित पदार्थांमुळे माझ्याच पाण्याचा वास मलाच नकोसा होतोय. तीर्थ' म्हणून वापरल्या जाणाऱ्या माझ्या पाण्याची ही अवस्था या कलीयुगातील माणसांनी केली आहे.

कधी कधी ही घाण, हा वास अगदी नकोसा वाटतो; पण काय करणार? मीच मला कसं सोडून जाणार? भारत सरकारने माझं पाणी शुद्ध करण्याचा प्रकल्प हाती घेतला आहे. तेव्हा पुन्हा मला माझा पूर्वीचा निर्मळपणा लाभेल या आशेवरच मी दिवस घालवतेय.

तुला मी नेहमीच इथे आलेली बघते. माझ्या काठावर तुला अशी बसलेली पाहून मला अगदी राहवलंच नाही. म्हणून मी तुझ्यापाशी माझं मन मोकळं केलं. तुझ्याशी बोलून मला फार बरं वाटलं. चल! निघते आता.

Continue Reading

माझा आवडता छंद गायन, वाचन मराठी निबंध - Maza Avadta Chand Singing & Dancing Nibandh Marathi

Today, we are publishing माझा आवडता छंद गायन, वाचन मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (Maza Avadta Chand Singing & Dancing Nibandh Marathi) in completing their homework and in competition.

माझा आवडता छंद गायन, वाचन मराठी निबंध - Maza Avadta Chand Singing & Dancing Nibandh Marathi

'रिकाम्या मनात भूतांचा संचार' असे म्हणतात, इथे भूते म्हणजे रिकामपणी माणसाच्या मनात येणारे वाईट विचार. हे टाळण्याचे उत्तम साधन म्हणजे 'छंद.'

माझ्या आवडत्या छंदाविषयी लिहिणे तसे अवघडच आहे. कारण ज्याप्रमाणे 'साप कात टाकतो' त्याप्रमाणे मीसुद्धा जुने छंद टाकून नवे नवे छंद जोपासले आहेत.

Related Essay : माझा आवडता छंद

अगदी लहानपणी अंगणातील झोपाळ्यावर बसून काऊ-चिऊ बघत किंवा चांदोमामा आणि चांदण्या बधत आईकडून भरवून घेणे, हा माझा आवडता छंद होता. थोडं मोठं झाल्यावर पाण्यात खेळायला मिळावे म्हणून बागेतील झाडांना पाणी घालणं आणि रविवारी घराचा व्हरांडा धुऊन काढणं, झाडावर चढणं हे माझे आवडते छंद झाले. भातुकलीसाठी मातीचा लगदा करून भांडी तयार करणे व ती उन्हात वाळवणं हा तर अगदी जीवाला पिसं लावणाराच छंद होता

त्यानंतर झुक-झुक गाडीची आणि लाललाल बसची तिकीटं जमा करण्याचा नाद मी जोपासला. झाडांची पानं आणि सोड्याच्या बाटलीची पत्र्याची बूचं गोळा करण्यास मी सुरवात केली कारण त्या बूचांनी पानांना कातरून पैसे तयार करून खेळता येई. मग पुस्तकात विविध फुलांच्या पाकळ्या आणि पानं ठेवण्याचा, पिंपळाचं पान ठेवून त्याची जाळी निरखण्याचा उद्योग पार पडला. याबरोबरच हळूहळू पोस्टाची तिकिटे जमा करणे, वहीत चिकटवणे यांची आवड निर्माण झाली.

Related Essay : माझा आवडता छंद मराठी निबंध

असे छंद जोपासत असतानाच एक दिवस हातात, 'शामची आई' पुस्तक आलं आणि आजपर्यंत मी जपलेला वाचनाचा छंद लागला. मग लहान मुलांची 'चांदोबा, किशोर' सारखी मासिके आणि जे हातात मिळेल ते मी वाचू लागले. अशाच एका मे महिन्याच्या सुटीत दादाने समोर बसून एक पूर्ण रहस्यकथा वाचायला लावली. अन काळा पहाड, धनंजय, छोटू इ. च्या रहस्यकथांनी मी झपाटले आणि आपणही गुप्तहेर होण्याची स्वप्ने पाहू लागले.

थोडं मोठं झाल्यावर या रहस्यकथांची जागा कथा, कादंबऱ्या यांनी घेतली. मग स्वामी, छावा, श्रीमानयोगी इ. ऐतिहासिक कादंबऱ्या वाचून वाटू लागले. खरंच त्याकाळी आपणही असू का? मग 'मृत्युंजय' वाचलं अन या पुस्तकांच्या अमाप खजिन्याने मला वेडचं लावलंचं.

या वाचनाच्या छंदाने मी इतकी झपाटले की मैत्रिणी आल्या तरी माझी मानही वर होत नसे. याबरोबरच मनाचे श्लोक, बालकवी, तांबे, विंदा करंदीकर, कुसुमाग्रज इ. च्या कविता म्हणजे माझ्यासाठी एक अमूल्य ठेवाच झाल्या.

शाळेत बाईंनी सांगितल्यामुळे 'एक होता कार्व्हर' तोतोचान, अग्निपंख वाचले अन हे सारं मनावर कायमचंच ठसलं, मग चरित्रात्मक, पुस्तकांची आवड निर्माण झाली. 'यस, आय डेअर' आमचा बाप अन् आम्ही, इंदिरा इ. चरित्रे वाचून मी नुसती भारावलेच नाही तर 'ध्येयासाठी झपाटणे म्हणजे काय?' हे खऱ्या अर्थाने जाणले.

वाचनाच्या या छंदातूनच पुढे 'श्रवणभक्ती निर्माण झाली. आजूबाजूला होणारी व्याख्यानं ऐकण्याचा छंद आता वाचनाच्या जोडीला आला आहे आणि यातूनच विविध स्तरातील प्रसिद्ध व्यक्तींच्या स्वाक्षऱ्या घेणं, कधी कधी त्यांच्याकडून एखादा संदेशही मागणं, हा ही छंद नकळतपणे रुजू लागलाय.

छंदांना काहीवेळा 'काय हा नादिष्टपणा!' अशा शब्दात हिणवलं जातं. मला मात्र आजपर्यंत कधीच असं वाटलं नाही की 'छंद' वाईट आहे. वाचनाचा माझा छंद तर भाषा विषयातील माझ्या प्रगतीसाठी पूरकच ठरला आहे. विविध प्रकारच्या वाचनामुळेच अनेकदा माझे निबंध शाळेच्या भित्तीपत्रकावर झळकतात किंवा शिक्षक चांगला निबंध म्हणून वर्गात वाचून दाखवतात.

असे हे माझे बदलत गेलेले लहानपणापासूनचे विविध छंद. ते ते छंद त्या त्या वयात आवडत होते. पण आता मात्र वाचन, श्रवण आणि स्वाक्षरी घेणे हे माझे आवडते छंद झाले आहेत. पुढचं मात्र आत्ता सांगू शकत नाही. पण मला मात्र 'रिकाम्या मनात भूतांचा संचार' ही भीती वाटत नाही. कारण हा छंद जीवाला लावी पिसे!"

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

माझ्या मनातील झाड / माझ्या आठवणीतले झाड

Today, we are publishing माझ्या मनातील झाड / माझ्या आठवणीतले झाड निबंध मराठी for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (माझ्या मनातील झाड / माझ्या आठवणीतले झाड) in completing their homework and in competition.

माझ्या मनातील झाड / माझ्या आठवणीतले झाड निबंध मराठी

'वृक्षवल्ली आम्हा सोयरे, वनचरे' असं संत तुकारामांनी जे म्हटलं आहे ते खरंच आहे. अवती-भवतीचा निसर्ग हा आपला जीवाभावाचा सखाच असतो. 'माझ्या मनातलं झाड' ही असाच माझा जीवश्चकंठश्च सखा आहे.

माझ्या लहानपणी आम्ही महानगरपलिकेच्या कर्मचारी वसाहतीत राहत होतो. त्यामुळे शहरात असूनही आमचं घर खेड्यातल्या घरासारखं टुमदार आणि कौलारू होतं. समोर अंगण, परसदार, मागे-पुढे दरवाजे असणारं ते ऐसपैस घर होतं. आजही या घराभोवती मन रेंगाळत असतं.

घरापुढे वीसेक फूट असणाऱ्या अंगणाच्या टोकाशी घरात येण्याचे मुख्य फाटक होते. मधल्या मोकळ्या भागात झोपाळा आणि आम्हा मुलांचा प्रिय बगीचा होता. बागेत पारिजातक, तगर, जास्वंद इ. देवांसाठीची फुलझाडं तर गुलाब, मोगरा, शेवंती, अनंत इ. केसात माळण्याची फुलझार्ड होती. याबरोबरच बागेत कडुनिंब आणि पेरूचं झाड होतं, शाळा सुटली की क्लासेसच्या जंजाळात न अडकलेल्या आमचा मुक्काम या बागेत असे. फुलझाडांची फुले आमचा देव्हारा सजवत आणि ती फुलं केसात माळून आम्ही ती मिरवत असू; पण आजोबांच्या अंगाखांद्यावर लडिवाळपणे बागडावं तसं या झाडांवर बागडता येत नसे. पेरूचं झाड मात्र याला अपवाद होतं.

लहानपणी आईकडून काऊ-चिऊची गोष्ट ऐकताना, पेरूच्या झाडावर काऊ, चिऊ बरोबरच 'पोपटदर्शन'ही होत असे. यातूनच पोपटाचा हिरवा रंग, लाल चोच, त्याचे आवडते खादय 'पेरू' हे समजत गेले.

शालेय जीवनाला सुरुवात झाली अन् पेरुची फोड' हा आई-मुलांतील संवाद, पाठ्यपुस्तकात आला. त्यातील 'आईची फोड फारच गोड' या वाक्याबरोबरच पेरूचं झाडही मनावर कोरलं गेलं कारण ती फोड पेरुचीच होती.

दुपारी शाळेतून घरी आल्यावर पेरुच्या सावलीत चटई किंवा सतरंजी टाकून अभ्यास सुरू होई. सहवासातून आता आमचं नातं घनिष्ट होऊ लागलं. घरात दुपारी सामसुम झाली की या झाडावर चढण्याची आमची कसरत चालू होई. मग कधी कधी पेरूच्या फांदीवर बसून आमचं वाचन होत असे. कधी फांदीला लोंबकाळन उडी मारण्याचा खेळ आम्ही खेळत असू. आज वाटतं रवींद्रनाथांचं 'शांतीनिकेतनच' आमच्या अंगणात आम्ही अनुभवलं.

झाडाखाली अभ्यास करताना पोपटांनी अर्धवट खाल्लेले पेरू, पिकलेले पेरू यांचा शोधही चालूच असे. असे हेरलेले पेरू मैत्रिणींच्या नकळत पाडून खाणे म्हणजे अवर्णनीय आनंदाची घटना असे. असं काही घडलं की आम्हा मैत्रिणींचे रुसवे फुगवे याच झाडाच्या समोर होत. दोन दिवसांनी हा अबोला याच झाडाच्या साक्षीने सुटत असे.

'मे' महिन्यात या झाडाखाली 'भातुकलीचा' खेळ रंगत असे. याच झाडाखाली एकमेकींना चिमणीच्या दातांनी खाऊची देवाणघेवाण होत असे.

आता मात्र बाबा निवृत्त झाल्यामुळे आम्हाला ते घर सोडावं लागलं. नव्या घरात मी रुळले तरी मनाच्या एका कोपऱ्यात ते पेरुचं झाड रुंजी घालत असतं आणि मग नकळत मी गुणगुणू लागते...

त्या तरुतळी मन रेंगाळते
सय तयाची येता डोळा पाणी येते.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

देशभक्ति निबंध लेख मराठी - Desh Bhakti Nibandh Marathi

Today, we are publishing देशभक्ति निबंध लेख मराठी for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (Desh Bhakti Nibandh Marathi) in completing their homework and in competition.

देशभक्ति निबंध लेख मराठी - Desh Bhakti Nibandh Marathi

सर वॉल्टर स्कॉट या इंग्लिश कवीच्या पेट्रियत या काव्यातील ओळ. 'धीस इज माय ओन, माय नेटिव्ह लॅण्ड' म्हणजे राष्ट्रभक्तीचे मूर्तीमंत रुप होय. हा देश माझा आहे. असे कोण म्हणत नाही. सर्वजण म्हणतात. गरीब भिकारी म्हणतो, श्रीमंत उमराव म्हणतात तरूण म्हणतात, म्हातारेही म्हणतात.

जे विचारवंत आहेत, ते त्यांच्या या म्हणण्याप्रमाणे वागतातही. जपानमधील ही एक घटना आहे, एका श्रीमंत म्हातारीची. ती रेल्वेच्या एका प्रथम श्रेणीच्या डब्यातून प्रवास करत होती. त्या डब्यात एखाद दुसराच प्रवासी होता. त्यात एक भारतीय होता. गाडी सुरू झाली. म्हातारी आरामशीर बसली. तिने त्या डब्यातील सीटकडे पाहिले. त्याचे वरचे रेक्झीन फाटले होते. अनेक प्रवासी बसून बसून रेक्झीन एके ठिकाणी फार झिजले होते. ते फाटून आतले फोम बाहेर डोकावू लागले होते. गाडी सुरू झाल्यावर काय करायचं हा सर्वासमोर प्रश्नच होता. गाडीचा वेग खूप होता. बाहेरची मजाही पाहून वेळ घालवता येत नव्हता. ही अडचण त्या म्हातारीसमोर मात्र उभी नव्हती.

Related Essay : राष्ट्रधर्म हाच खरा धर्म निबंध मराठी

म्हातारीने तिची पर्स उघडली. पर्समधून सूई व दोरा काढला जेथे रेक्झीन फाटू लागले होते, तेथे व्यवस्थित हाताने रेक्झीन नीट केले. हळूहळू तिने सर्व फोम आत ठेवला. सुईदोयाने रेक्झीन शिवून टाकले. व्यवस्थित शिवले की नाही हे हात फिरवून पाहिले. मनाशीच 'ठीक' म्हणत तिने तो सुई दोरा पर्समध्ये ठेवून दिला.

'आपण हे का केले? आपण काही रेल्वेचे नोकर दिसत नाही?' भारतीय प्रवाश्याने म्हातारीला विचारले. त्याला म्हातारीचे मोठे आश्चर्य वाटले होते.

Related Essay : मानवता धर्म मराठी निबंध

''खरंय, मी रेल्वेची नोकर नाही.पण मी जपानची नागरिक आहे नं हा देश माझा आहे. या देशांतील सपत्तीचे मी नको का रक्षण करायला ?' म्हातारीच्या उत्तराने तो सहप्रवासी अवाक् झाला होता. कारण त्याने भारतात ब्लेडने एसटीच्या बैठकीच्या गाद्या फाडणारे प्रवासी पाहिले होते. फाडलेल्या सीटमधून फोम ओरबाडणारे पाहिले होते. कवीच्या डब्यातले दिव्याचे बल्ब चोरणारे पाहिले होते. तो तरी काय करणार?

'याला म्हणतात राष्ट्रभक्ती' तो त्या म्हातारीला म्हणाला 'तुमचा आदर्श घ्यायला हवा.' हे फारच झालं. यात कसला आदर्श? है तर माझे कर्तव्यच नाही का?' कठे छोटे मोठे कार्य करताच स्वत:चा गौरव करून घेणारे, स्वत:चे कौतुक करून घेणारे सर्वत्र दिसून येतात. त्या म्हातारीला तिच्या त्या सत्कृत्याबद्दल कौतुकाचीही अपेक्षा नव्हती. याला काय म्हणावे?

Related Essay : सरदार वल्लभ भाई पटेल मराठी निबंध

राष्ट्रधर्म जोपासला पाहिजे तरच देशाची उन्नती होईल. देश सुधारला तरच सर्व सुखी होतील. राष्ट्रीय संपत्तीचे रक्षण करायला शिकले पाहिजे. उठसूट संप करणारे आम्ही, आमच्या दुष्कृत्याला 'आंदोलन' असे गोंडस नाव देतो. बसगाड्या जाळणारे, रेल्वेच्या फीशप्लेटस काढून अपघात घडवून आणारे कसले आले देशभक्त । राष्ट्राच्या संपत्तीचे नुकसान म्हणजे आपलेच नुकसान, हे जेव्हा भारतीयांना समजून येईल, तोच खरा सुदिन, अगदी उत्साहाने साजरा करण्याजोगा.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

राष्ट्रधर्म हाच खरा धर्म निबंध मराठी - Nationalism Essay in Marathi Language

Today, we are publishing राष्ट्रधर्म हाच खरा धर्म निबंध मराठी for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Nationalism Essay in Marathi Language in completing their homework and in competition.

राष्ट्रधर्म हाच खरा धर्म निबंध मराठी - Nationalism Essay in Marathi Language

सर्वधर्म समभाव हे भारताचे वैशिष्ट्य आहे. धर्माच्या नावाखाली भारतात भेदाभेद केला जात नाही. धर्म म्हणजे काय ? प्रश्न सोपा आहे, उत्तरही तेवढेच सोपे. माणसाने कसे जगावे, कसे वागावे हे सांगणारी नियमावली म्हणजे धर्म. सर्वचजण चांगल्या रितीने जगा, समाजात नीट वागा, एकमेकांना सहाय्य करा असे धर्म सांगतात. बरेच जण तसे वागतातही. धर्मानही हेच सांगितले आहे.

Related Essay : देशभक्ति निबंध लेख मराठी

प्रत्येकजण हा त्याची जन्मभूमी, त्याच्या देशामुळे ओळखला जातो. उदाहरणार्थ, इंग्लंडचा इंग्लिश, अमेरिकेचा अमेरिकन, तर भारताचा भारतीय, कुणी त्याला जात विचारत नाही. या संदर्भात एक मजेशीर कथा आठवते. पंडित जवाहरलाल नेहरू उच्च शिक्षणासाठी परदेशी गेले. जात असताना त्यांच्यासोबत काही भारतीय खिश्चन विद्यार्थी होते. त्यांना वाटले, विदेशात आहे खिश्चन धर्म. मग ते सर्वजण आपल्याला जवळ करतील. कारण आपण आहोत खिश्चन, तेही खिश्चन, पण तसे घडले नाही. विदेशातील लोकांनी त्यांचा देश कोणता हे विचारले. उत्तर आले भारत, म्हणजे तुम्ही भारतीय तर ! भारतीय लोकांशी का नाही तुम्ही मैत्री करत ? त्यांना का तुम्ही दूर ठेवता ? हा प्रसंग पं. नेहरूंनी त्यांच्या आत्मवृत्तात लिहिला आहे.

तुमचा धर्म कोणता हे गौण होते. तुम्ही कुठल्या देशातून आलात हे महत्त्वाचे होते.

काश्मीर विषयी भारताची बाजू राष्ट्रसंघात मांडण्यासाठी न्या छागला याना पाठवायचे ठरले. छागला इस्लामधर्मी आणि पाकिस्तानही इस्लाम राष्ट्र. ते भारताची बाजू मांडण्यात कसूर तर करणार नाहीत ना? अशी शंका अनेकांनी बोलून दाखवली. छागलांनी या असल्या प्रचाराला कृतीनेच उत्तर द्यायचे ठरवले.

Related Essay : मानवता धर्म मराठी निबंध

न्या छागला प्रख्यात विधिज्ञ. राष्ट्रभक्ती नसानसातून भरलेली त्यांनी राष्ट्रसंघात प्रभावशाली भाषण केले. राष्ट्रसंघातील जी काही उत्कृष्ट भाषणे म्हणून ओळखली जातात, त्यात न्या. छागलांच्या या भाषणाचा आवर्जून उल्लेख केला जातो.

न्या. छागला त्यांना दिलेली कामगिरी बजावून मायदेशी परतले, ते संसदेपुढे भाषणासाठी गेले. त्यांना सर्वांनी उभे राहून अभिवादन केले. त्यांच्या विद्वतेची, त्यांच्या राष्ट्रप्रेमाची ही पावतीच नव्हे काय? स्वातंत्र्यवीर सावरकरांचे काव्य आठवते.

तुजविण जनन ते मरण. 

राष्ट सर्वश्रेष्ठ, बाकीचे सर्व नंतर न्या. छागलांनी हे दाखवून दिलं. अनेकांनी अनेक प्रसंगी ते सर्वांसमोर उकलून दाखवलंय. 

Related Essay : सरदार वल्लभ भाई पटेल मराठी निबंध

मानवाने धर्म निर्माण केलेले आहेत. त्यांच्या मुळे आपसात दही का निर्माण व्हावी हे न समाजणारे कोड़े आहे. राष्ट्रधर्मच सर्वश्रेष्ठ धर्म होय.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

मरावे परी कीर्ती रुपे उरावे निबंध मराठी - Marave Pari Kirti Rupi Urave Nibandh Marathi

Today, we are publishing मरावे परी कीर्ती रुपे उरावे निबंध मराठी for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (Marave Pari Kirti Rupi Urave Nibandh Marathi) in completing their homework and in competition.

मरावे परी कीर्ती रुपे उरावे निबंध मराठी - Marave Pari Kirti Rupi Urave Nibandh Marathi

यक्षाने युधिष्ठिराला प्रश्न विचारला होता, 'सत्य काय?' युधिष्ठिराने उत्तर दिले होते "मृत्यु'. उत्तर ऐकून यक्षाला समाधान वाटले. कारण जन्मलेला प्रत्येकजण कधी ना कधी मरणार असतो. मरण हेच सत्य.

ज्याला हे जनन मरणाचे रहाडगाडगे समजले तो खरा विद्वान, तो त्याच्या आयुष्याचा समाजाच्या सेवेसाठी उपयोग करतो.

नाशकात सरकारवाडा म्हणून पेशव्यांची कचेरी आहे. त्यासमोर एक स्मारक आहे वीर बापूराव गायधनीचे. काय केले त्याने म्हणून त्याला वीर ही उपाधी लावून त्याचे स्मारक केले?

पेशवेकालीन घरे, वाडे. अशा एका वाड्याला लागली आग. एका वाड्याची आग दुसन्या वाड्याकडे पसरू लागली. वाड्यातील माणसं होरपळू लागली. त्यांची अर्भके भाजू लागली. कारण बाहेर पडायला मार्ग उरला नव्हता. सर्वत्र आगीमुळे धूर व बाहेर बघ्यांची गर्दी, ओरडाआरडी, रडारड. एका वाड्यात खाली होता गाई म्हशींचा गोठा. गोव्यातील गवताने पेट घेतला. गाई, म्हशी, त्यांची वासरे, दाव्याला बांधलेली. ती भाजू लागली. ओरडू लागली. समोर साक्षात मृत्यु उभा होता. त्याने त्याचा कराल जबडा उघडला होता. 'अग्नेय स्वाहा' म्हणत तो एकएक वस्तु नष्ट करत होता. त्यांची राख होत होती.

बध्यांमध्ये एक होता तरूण. त्याचे नाव बापूराव गायधनी. त्याने त्या आगीतून वाड्यात प्रवेश केला. जीवाची पर्वा केली नाही. मुलांना गाद्यात गुंडाळून वरच्या मजल्यावरून खाली टाकले. मोठ्यांना पाठीवर घेऊन खाली उड्या टाकल्या. माणसाचे प्राण वाचवले. आता राहिली होती जनावरं. मुकी जनावरे हंबरत होती ती, जीवाच्या आकांताने. दावे तोडण्याचा प्रयत्न करत होती. बापूरावने या वाड्यात पुन्हा प्रवेश केला. गाईंची सुटका केली. वासरांची सुटका केली. म्हशींना मोकळे सोडले. आगीतून सर्व जनावरे सुसाट पळाली. त्यांचे प्राण वाचले. माणसे वाचली. जनावरे वाचली. मात्र धुरामुळे त्याला समोरचे दिसेना. तो तेथेच अडकला. अग्नीने बापूरावाचा घास घेतला.

बापूराव गेला. बाहेर उभे असलेले मोठ्याने ओरडले. पण ओरडून काय उपयोग, आलेल्या प्रसंगाला तोंड द्यायचे सामर्थ्य असावे लागते. ते त्यांच्याजवळ कुठे होते?

आगीचे थैमान संपले आग विजली पण बापूराव भस्मसाथ झाला. दुसऱ्यासाठी करताना त्याने त्याच्या प्राणाची आहुती दिली होती अग्नीला. ती मिळताच अग्नी शमला. बापूरावाचा घास घेऊन, गाईचे प्राण वाचवून बापूरावने त्याचे गायधनी नाव सार्थक करून दाखवले.

त्याचे स्मारक लोकांनी मग सरकारवाड्यासमोर उभारले. संगमरवरी फरशी बसवली आणि त्यावर लिहिलेय.

'मरावे परी कीर्ती रुपे उरावे' 

बापूराव देहाने या जगातून गेला. मात्र पुढल्या अनेक पिढ्यांसाठी त्याने आदर्श उभा करून ठेवला. खरेच बापूराव अग्नीत जळून मेला का? नाही. त्याने तर समर्थांची ही उक्ती कृतीत आणून सत्य करून दाखवली. बापूराव अमर झाला.

देह त्यागिता. कीर्ती मागे उरावी 

मना सचना हेचि क्रिया धरावी। 

मना चंदनाचे परित्वा झिजावे 

परि अंतरी सजना निववावे ॥

                 समर्थ रामदास
This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

मी केलेली सहल / आमची सहल मराठी निबंध

Today, we are publishing मी केलेली सहल / आमची सहल मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (mi keleli sahal / aamchi sahal marathi nibandh) in completing their homework and in competition.

मी केलेली सहल / आमची सहल मराठी निबंध

सहल म्हणजे आनंद. सहल म्हणजे जागा बदल, सहल म्हणजे निसर्ग, पशू, पक्षी, झाडे, पाने, फुले, डोंगरकडे यांच्याशी झालेली ओळख. त्यामुळे वर्षातून एकदा तरी एखादी कौटुंबिक सहल करायचीच असे माझ्या बाबांनी ठरवलेले आहे. त्यामुळे गेल्या वर्षी दिवाळीत आम्ही सगळ्यांनी मिळून कन्याकुमारीला जायचे ठरवले. कन्याकुमारी म्हणजे भारताचे शेवटचे टोक.

कन्याकुमारीला जाण्यासाठी आम्ही ४ वाजता नागरकॉइल एक्सप्रेसने निघालो ते थेट तिसऱ्या दिवशी सकाळी पहाटे पाच वाजता नागरकॉइलला पोहाचलो. नंतर लक्झरी बसने आम्ही सकाळी ७ वाजता कन्याकुमारीला हॉटेल चाणक्यम् येथे पोहोचलो. हॉटेल सागर किनाऱ्याजवळच होते. रूममधून समुद्राचे विलोभनीय दर्शन घडत होते.

Related essay : आमची सहल निबंध मराठी

आमच्या हॉटेलपासून जवळच एक-दोन किलोमीटर अंतरावर स्वामी विवेकानंद स्मारक, तामीळ कवी धीरूवालूवार स्मारक, कन्याकुमारी मंदिर, गांधी स्मारक आणि कामराजभवन ही सर्व ठिकाणे जवळ जवळच होती.

सकाळी प्रथम स्वामी विवेकानंद स्मारक पहायचे ठरले. समुद्राच्या आत एका प्रचंड खडकावर विवेकानंदांचे स्मारक उभे आहे. प्रथम तिथे फक्त पुतळा होता. कालांतराने त्यावर मंदिर बांधण्यात आले. स्मारक जिथे आहे तिथे बोटीने जावे लागते.

Related essay : मानवता धर्म मराठी निबंध

विवेकानंद स्मारकाचे संपूर्ण बांधकाम लाल दगडात केलेले असून बाजूने फरशी व कठडे बसवले आहेत. तिथून सागराचा देखावा फारच सुंदर दिसतो. मुख्य स्मारकासमोर दुसरी एक इमारत असून तेथे स्वामी विवेकानंदांच्या पायाचा ठसा असलेले मंदिर आहे.

मंदिराच्या खालच्या बाजूस ध्यानमंदिर आहे. तिथे नीरव शांतता असते. आम्ही सगळे त्या ठिकाणी पाच मिनिटे डोळे मिटून ध्यानस्थ बसलो. त्या शांत, पवित्र व आल्हाददायक वातावरणातून उठू नये असे वाटत होते. चित्त आणि मन अनंतात विलीन झाल्यासारखे वाटत होते. एका वेगळ्याच अनुभूतीचा प्रत्यय त्या ठिकाणी आला, मंदिराच्या चारही बाजूला समुद्राच्या फेसाळणाऱ्या लाटा खडकावर येऊन आदळत होत्या. याच ठिकाणी अरबी समुद्र, हिंदी महासागर व बंगालचा उपसागर एकत्र आलेले आहेत.

Related essay : एकेकाचे स्वभाव निबंध मराठी

विवेकानंदाच्या स्मारकाशेजारी २०० फूट उंचीचा धीरूवालवार या कवीचा पुतळा आम्ही पाहिला.

दुसऱ्या दिवशी आम्ही कन्याकुमारीच्या दर्शनाला गेलो, कन्याकुमारीचे देऊळ अतिशय प्रशस्त आहे. वातावरण अतिशय प्रसन्न होते. बांधकाम द्रवडी पद्धतीचं असून अखंड दगडात कोरलेले आहे. देवीच्यासमोर चकाकणान्या पितळेच्या असंख्य दीपमाला तेवत होत्या आणि हातात वरमाला घेऊन सलज्ज कन्याकुमारी उभी होती. दुसऱ्या दिवशी आम्ही गांधीभवन आणि कामराजभवन पाहिले.

भारताच्या शेवटच्या टोकावरून पुन्हा परत येण्याची इच्छाच होत नव्हती. पण आपला गाव पण खुणावत होता. म्हणून तीन सागराच्या संगमाला डोळ्यात, मनात साठवत आम्ही परतीचा रस्ता पकडला.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

माझा आवडता संत तुकाराम निबंध मराठी - Maza Avadta Sant sant Tukaram Nibandh Marathi

Today, we are publishing माझा आवडता संत - तुकाराम निबंध मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (Maza Avadta Sant sant Tukaram Nibandh Marathi) in completing their homework and in competition.

माझा आवडता संत तुकाराम निबंध मराठी - Maza Avadta Sant sant Tukaram Nibandh Marathi

महाराष्ट्र ही संतांची भूमी आणि आणि सर्वात मोठी संत महात्म्यांची परंपरा महाराष्ट्रातच आहे. संतांनी केवळ भगवद्भक्तीच शिकवली असे नाही तर प्रापंचिक माणसाने संसार रथ कसा नेटाने आणि विचारपूर्वक हाकावा हे ही आपल्या विचारमंथनातून कौशल्याने पुढे मांडले.

Related Essay: माझा आवडता संत ज्ञानेश्वर निबंध मराठी

संत ज्ञानेश्वरांनी ग्रंथश्रेष्ठ ज्ञानेश्वरी आणि इतर वाङ्मयातून सनातन धर्माची आणि अध्यात्माची ओळख सर्वसामान्यांना करून दिली. संतशिरोमणी नामदेवांनी अनेक अभंग रचून भागवत धर्माची पताका थेट पंजाबपर्यंत फडकवली. संत एकनाथ महाराजांनी महाराष्ट्राला अलौकिक असा अध्यात्ममार्ग शिकविला. त्यानंतर

संतकृपा झाली! इमारत फळा आली।

ज्ञानदेवे रचिला पाया। उभारले देवालया। 

असे म्हणावे लागेल.

संत तुकाराम महाराजांनी त्यावेळच्या प्रतिकल परिस्थितीवर मात करून आपल्या श्रेष्ठ अशा अनेक अभंग रचना करून समाजातल्या दुष्ट प्रवृत्तींना भगवद्भक्तीचा मार्ग दाखवला आहे.

मऊ मेणाहूनी आम्ही विष्णूदास । कठिण वज्रास भेदू ऐसे।

भले तर देऊ कासेची लंगोटी। नाठाळाचे काठी देऊ माथा ।। 

"दुर्जनांशी कठोरता तर सज्जनांशी विनम्रता" हे तुकोबांच्या अभंगांचे वैशिष्ट्य. विठ्ठल भक्तीने रसरसलेले सर्वसामान्यांना जीवनाची अनुभूती देणारे अक्षर वाङ्मय त्यांच्या अभंगातून निर्माण झाले आहे.

Related Essay : रवीन्द्रनाथ टैगोर मराठी निबंध

लहानपणापासून हरिकीर्तन, भजनाचे फड, पुराणिकांची प्रवचने सतत ऐकल्यामुळे तसेच त्यांची बुद्धी जात्याच सारग्रही असल्याने त्यांच्या अध्यात्म ज्ञानात सतत भर पडत राहिली, मनाने हळवे असलेल्या तुकारामांच्या अंतर्मुख मनाला भक्तीची आणि ईश्वरप्रेमाची वाट दिसली आणि त्यांचा जीवनाकडे पाहण्याचा सारा संदर्भच बदलून गेला. मूलतःच संवदेनशील मनाचे, अंतर्मुख वृत्तीचे आणि हळवार हृदयाचे असलेले तुकाराम हे प्रतिभावंत होते.

धर्मरक्षणाची जबाबदारी परमेश्वराने संतांवर टाकली, ती तुकोबासारख्या संताने "भक्तीचा गजर" करून प्रभावीपणे पार पाडली. अंधश्रद्धा, अज्ञान आणि कर्मकांडांनी कोंडून ठेवलेली आध्यात्मिक अस्मिता विठ्ठल भक्तीच्या सोज्ज्वळ प्रांगणात मुक्तपणे विहार करू लागली. तुकोबाच्या अभंगवाणीने जागतिक तत्त्ववेत्यांना आणि विचारवंतांना पण वेड लावले आहे. तुकोबारायांच्या साक्षात्कारी अवताराला आता ४०० वर्षे पूर्ण होत आहेत. हा अतिशय आनंदयोगी योग आहे.

Related Essay : गाडगे महाराज मराठी माहिती

संतश्रेष्ठ तुकाराम यांचा जीवनोपदेश "बहुजन हिताय बहुजन सुखाय' असाच आहे. संत तुकारामांची साधना, त्यांची नवविधा भक्ती, त्यांचा प्रापंचिक उपदेश आणि दांभिकांना त्यांनी दिलेली चपराक, अशा तुकारामांच्या विविध पैलूंचा अभ्यास आजही होणे आवश्यक आहे.

भागवत धर्माची पताका महाराष्ट्रात उंच फडकावत ठेवणाऱ्या तुकारामांना साऱ्या वैष्णवांच्या मांदियाळीत "तुका झालासे कळस' असे स्थान प्राप्त झाले आणि म्हणूनच ते संतसूर्य ठरले.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

माझा आवडता संत ज्ञानेश्वर निबंध मराठी - Maza Avadta Sant Dnyaneshwar Marathi Nibandh

Today, we are publishing माझा आवडता संत-संत ज्ञानेश्वर मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (maza avadta sant dnyaneshwar marathi nibandh) in completing their homework and in competition.

माझा आवडता संत ज्ञानेश्वर निबंध मराठी - Maza Avadta Sant Dnyaneshwar Marathi Nibandh

फार प्राचीन काळापासून आपला देश हा संतांचा, तत्त्वज्ञांचा आणि ऋषींचा म्हणून ओळखला जातो आणि आध्यात्मिकता हा आपल्या जीवनाचा एक अविभाज्य भाग बनलेला आहे. संतांनी आपल्या शिकवणुकीद्वारे आध्यात्मिक आणि सांस्कृतिक एकता आणि सर्वसाधारण राष्ट्रीय ऐक्याची भावना निर्माण केली. या संत परंपरेतील श्री ज्ञानेश्वर हे एक महान संत होत. ज्ञानेश्वर म्हणजे संत शिरोमणी।

संतकृपा झाली। इमारत फळा आली।
ज्ञानदेवे रचिला पाया ! उभारले देवालया।। 

असं म्हणूनच म्हणतात.

संत ज्ञानेश्वरांमध्ये मानवतावादी संत, तत्त्वज्ञ, साक्षात्कारी कवी आणि महान समाजसुधारक असे अनेक गुण एकवटलेले आहेत. वयाच्या अवघ्या १६ व्या वर्षी त्यांनी श्रीमद्भगवद्गीतेवरील महान टीका ज्ञानेश्वरी लिहिली. हे त्याचं लोकप्रिय कार्य सर्वसामान्य माणसांची मनं काबीज करणारं ठरलं. आज ७०० वर्षानंतरही ज्ञानेश्वरीची जनमानसातील ओढ कमी झाली नाही तर उलटपक्षी ती दिवसेदिवस वाढतच आहे. केवळ १६ वर्षाच्या मुलानं भगवद्गीतेसारख्या ग्रंथावर स्वतंत्र विचार, सघन आशय, आविष्कारांची नितळता, ओघवती शैली या गुणांनी युक्त सुंदर साहित्य निर्मिती केली, हे मानवी मनाच्या आकलनाच्या पलीकडे आहे.

Related Essay : माझा आवडता संत तुकाराम निबंध मराठी

ज्ञानेश्वर हे प्रेम आणि करुणा यांची प्रतिमा होते. बालवयात त्यांना आणि त्यांच्या कुटुंबियांना समाजाचा छळ आणि अवहेलना सोसावी लागली. पण त्याबद्दल त्यांच्या मनात यत्किंचितही कटुता नव्हती. उलट सर्वांबद्दल प्रेम व करुणाच त्यांनी बाळगली. त्यांनी आपलं अल्पायुष्य सर्वसामान्य लोकांना प्रेम व विश्वबंधुत्वाची शिकवण देण्यातच समर्पित केलं. स्वभाषेचा इतका उच्चकोटीचा अभिमान इतर कुठल्याही ग्रंथात नसेल. स्वतःच्या दुःखाचा पुसटसाही उल्लेख ज्ञानेश्वरीत, अमृतानुभवात किंवा चांगदेवपासष्टीत आदळत नाही. उलट अखिल जगतासाठीच ते भगवंताजवळ 'पसायदान' मागतात. पसायदान म्हणजे मानवतेला पडलेलं एक महन्मंगल स्वप्नच!

Related Essay : गाडगे महाराज मराठी माहिती

संत ज्ञानेश्वराचं आयुष्य तसं पाहिलं तर अगदी अल्प. त्यांनी केवळ वयाच्या २२व्या वर्षी आपली इहलोकीची यात्रा संपवली. ज्ञानेश्वरांनी त्यांच्या आयुष्यात बुद्धिमत्ता, नीतिमत्ता आणि धार्मिक परंपरेचा असा प्रभाव निर्माण केला की गेली ७ शतके अगणित लोकांना तो आध्यात्मिक प्रेरणा देत आहे. तुम्ही, आम्ही आज 'म-हाटी' लिहितो, ते केवळ ज्ञानेश्वरांनी फुलवलेल्या स्वभाषाभिमानाच्या अंगाऱ्यामुळेच! संत ज्ञानेश्वर हा मराठी मनाला शाश्वत मार्गदर्शन करणारा ज्ञानदीपच आहे.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

एकेकाचे स्वभाव निबंध मराठी - Aikekache Swabhav Nibandh Marathi

Today, we are publishing एकेकाचे स्वभाव निबंध मराठी for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (Aikekache Swabhav Nibandh Marathi) in completing their homework and in competition.

एकेकाचे स्वभाव निबंध मराठी - Aikekache Swabhav Nibandh Marathi

"पिण्डे-पिण्डे मतिर्भिन्न: कुण्डे-कुण्डे नवं पयः

जातो जातो नवाचारा: नवा वाणी मुखे-मुखे।" 

या नियमाप्रमाणे व्यक्ती तितक्या प्रकृती, तितकेच भिन्न-भिन्न स्वभाव, वेगवेगळ्या आवडी-निवडी, चित्र-विचित्र सवयी या असणारच. अगदी सख्खे चार भाऊ असले तरी प्रत्येकाच्या स्वभावाची वेगवेगळी वैशिष्ट्ये असतात.

स्वभाव वैशिष्ट्यांमुळे माणसांचे सज्जन-दुर्जन, सुष्ट-दुष्ट, रागीट-शांत, दयाळू-क्रूर, उदारकंजूष, स्वार्थी-निस्वार्थी, कष्टाळू-आळशी, धाडसी-भित्रे व नम्र-उद्धट असे अनेक प्रकार पडतात.

एखाद्या माणसामध्ये एखाद्या गुणाचा अथवा दोषाचा अतिरेक झाला तर त्याची गणना विक्षिप्त अथवा लहरी माणसात केली जाते. 

एखाद्या व्यक्तीला स्वत:च्या योग्यतेपेक्षा जास्त मानाचे, उच्च स्थान प्राप्त झाले तर त्याला त्या सत्तेचा उन्माद चढतो. समोर येणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीला तो मनुष्य तुच्छ समजू लागतो. समोरच्या माणसाचे ज्ञान, बुद्धी, वय, त्याचे विचार, समाजातील स्थान याचा विचार न करता पदोपदी त्यांचा अपमान केला जातो. वादासाठी वाद घालण्यात आणि शेवटी आपलेच म्हणणे खरे करण्यात त्यांना धन्यता वाटते. उच्चासनावर बसणे म्हणजे इतरांच्यावर हुकूमत गाजविणे, जमेल तेवढा त्रास देणे, मुद्दाम गैरसोय करणे व स्वत:च्या मनाविरुद्ध एखादी घटना घडल्यास आकांड-तांडव करणे. त्यांच्या मते, सौजन्य आणि विनम्रता या गोष्टी वरिष्ठांसाठी नसतातच. समाजात असे मदांध सत्ताधारी काही कमी नसतात.

याउलट काही काही अतिशय उदारमतवादी, विद्वान व तरीही विनम्र असतात.

जीवन जगण्यासाठी पैशाची गरज असते. काहीजण हा पैसा नको तेथे नको तेवढा उधळतात. तर काहीजण पैसा-पैसा जपून ठेवतात. अगदी मुलाबाळांपेक्षा किंवा स्वत:च्या जीवापेक्षाही पैशाला जास्त जपतात. प्रत्येक गोष्टीत नको इतकी काटकसर करतात. गाठीचा पैशाला खर्च जास्त नको म्हणून काही वधूपिते आपली कन्या एखाद्या बीजवराच्या किंवा व्यसनी माणसाच्याही गळ्यात बांधून रिकामे होतात. मुला-मुलींच्या एखाद्या गंभीर आजारातसुद्धाखाजगी दवाखान्यात न जाता १-२ रुपयात मिळणाऱ्या सरकारी दवाखान्यातील औषधावरच भागवितात.

तिरसट स्वभावाच्यामाणसांचे वागणे तर अगदीच विचित्र असते. एखादी गोष्ट वेळेत झाली नाही किंवा मनाविरुद्ध झाली तर ही माणसे जेवणाचे ताट भिरकावून देतील, कपडे फाडतील, घरातील काचेच्या वस्तू फोडतील किंवा बायकोला आणि मुलांना बेदम मार देतील. 

गौतम बुद्ध, पंडित नेहरू यासारखे काही शांतीचे दूत असतात तर काही हिटलरसारखे हुकुमशहा असतात. ख्रिस्तासारखे काही प्रेमळ स्वभावाचे असतात तर काही कंसासारखे क्रूर असतात. शेवटी एवढेच म्हणावेसे वाटते की, “माणसाच्या स्वभावाला औषध नसते' हेच खरे.

This Essay was Provided by bookganga.com. Guys if you wanna buy marathi essay book, then do visit their website.

Continue Reading

कवि शब्द सृष्टीचे ईश्वर मराठी निबंध

Today, we are publishing कवी शब्दसृष्टीचे ईश्वर मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (कवी शब्दसृष्टीचे ईश्वर) in completing their homework and in competition.

कवि शब्द सृष्टीचे ईश्वर मराठी निबंध

"जो न देखे रवि सो देखे कवी।" 

या एकाच ओळीत कवीचे मोठेपण सामावले आहे. कवीला लाभलेली प्रतिभा ही एक अलौकिक शक्ती आहे. तो कवीचा तृतीय नेत्र आहे . या प्रतिभेच्या शक्ती-सामर्थ्याने तो भूत, भविष्यात डोकावून पाहतो. स्वर्ग-पाताळातील सृष्टी शब्दरूपाने साकार करू शकतो.

कारण दिक्कालातून आरपार पाहण्याचे सामर्थ्य त्याला प्राप्त झालेले असते. या कामी त्याला मदत करत शब्द. सार्थक, उचित, समर्पक शब्द. शब्दांचे सामर्थ्य फार मोठे असते. शब्द ब्रह्ममय असतात. ते अमर असतात. 

मना-मनातील स्थूल, सूक्ष्म भाव-भावनांना कल्पनेचा साज चढवून अर्थवाही शब्दातून त्या प्रकट करण्याची किमया फक्त कवीच करू शकतो. ज्ञानेश्वरांची ज्ञानेश्वरी अशाच दिव्य कल्पनाशक्तीचा विलास आहे.

"चलां कल्पतरूचे आरव,

चेतना चिंतामणीचे गाव 

बोलते जे अर्णव पियूषाचे,

चंद्रमे जे अलांछन, 

मार्तंड जे तापहीन." हे सज्जनांचे ज्ञानेश्वरांनी केलेले वर्णन उत्कृष्ट रूपक अलंकाराचे उदाहरण आहे. शब्दांचा मुक्त विलास आहे. ज्ञानेश्वर नावाप्रमाणेच ज्ञानाचे, शब्द सृष्टीचे ईश्वर होते.

एकनाथांनी वज्राची अक्षरे करून मराठी भाषेला समृद्ध केले. “औषध नलगे मजला' किंवा “शंकरास पूजिले सुमनाने" यासारख्या श्लेष अलंकारातून कवीने केलेली कोirl योजना व त्यातून निर्माण झालेली अर्थाची चमत्कृती कवीच्या शब्द सामर्थ्याची साक्ष देतात.

कवीच्या नाद-मधुर शब्दसृष्टीत मानवी मन न्हाऊन निघते, तर कधी क्रांतीच्या जयजयकाराने पेटून उठते. जे काम तलवार करू शकत नाही ते काम शब्द करू शकतात.

रत्नावलीच्या शब्दांच्या फटकाऱ्याने लंपट तुलसीदास खजील झाले, त्यांच्या मनाचे परिवर्तन झाले, संसाराविषयी अनासक्त बनले आणि पुढे संत तुलसीदास म्हणून प्रसिद्धीस पावले.

'राम' नामाच्या दोन अक्षरी शब्दाने वाल्याचा वाल्मिकी ऋषी झाला.

आधुनिक मराठी साहित्यात मोलाची भर घालणाऱ्या अशिक्षित कवयित्री बहिणाबाई चौधरी शब्दसृष्टीच्या निर्मात्या आहेत. मन म्हणजे एक अमूर्त, गूढ, अदृश्य वस्तू. पण तिचे किती समर्पक वर्णन त्यांनी केले आहे. त्याकरिता त्यांना साथ दिली ती अर्थवाही समर्पक शब्दांनीच.

         'मन एवढं-एवढं जसा खाकसाचा दाणा

         मन केवढं-केवढं त्यात आभाळ माइना।' 

किंवा 'मन जहरी-जहरी त्याच न्यारं रे तंतर,

         अरे चू-साप बरं त्याले उतारे मंतर।' 

यातून मनाचे यथार्थ वर्णन केले आहे.

कुरुक्षेत्रावर भगवत्गीता सांगून अर्जुनाला मोहाच्या पाशातून बाहेर काढणारे भगवान श्रीकृष्ण, रामायण, महाभारत लिहिणारे वाल्मिकी, व्यास हे ऋषी खऱ्या अर्थाने शब्दसृष्टीचे ईश्वर होते. आधुनिक युगात सृष्टीचे सुंदर, मनमोहक वर्णन करणारे बालकवी काय किंवा 'मृत्यू' ला ही 'हरिदूत' संबोधून मरणगीत लिहिणारे भा. रा. तांबे काय ? तसेच आम्ही कोण ?' मधून कवी आणि कलावंतांची महती अभिमानाने वर्णन करणारे 'केशवसुत' हे सर्वच शब्दसृष्टीचे ईश्वर होत. अखिल विश्वाची निर्मिती करणाऱ्या ब्रह्मदेवाइतकेच ते महान आहेत.

Continue Reading

मानवता धर्म मराठी निबंध - Manavta Dharm Nibandh Marathi

Today, we are publishing मानवता धर्म मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (Manavta Dharm Nibandh Marathi) in completing their homework and in competition.

मानवता धर्म मराठी निबंध - Manavta Dharm Nibandh Marathi

"खरा तो एकचि धर्म

जगाला प्रेम अर्पावे" 

साने गुरुजींनी अगदी एका वाक्यात खऱ्या धर्माची मार्मिक व व्यापक व्याख्या केली आहे. जगात अनेक जाती, धर्म, पंथ आहेत. केवळ आमच्या भारत देशातच हिंदू, मुस्लिम, ख्रिश्चन, शीख, पारशी, जैन, बौद्ध अशा कितीतरी धर्मांचे लोक राहतात. प्रत्येकाला आपला धर्म तेवढा श्रेष्ठ वाटतो आणि म्हणूनच इतरांच्या धर्मावर टीका केली जाते. खरे पाहता कोणताच धर्म वाईट नसतो. विनोबा भावे म्हणतात, “धर्म हा मातेप्रमाणे श्रेष्ठ असतो आणि पवित्र असतो. जो खरा मातृभक्त असतो तो कोणाच्याही मातेची निंदा करत नाही." कवी शिवमंगलसिंह 'सुमन' यांनी म्हटले आहे.

"जाति-पाँति से बड़ा धर्म है, 

ध्यान-धर्म से बड़ा कर्म है, 

मगर सबसे बड़ा यहाँ यह छोटा-सा

इन्सान है।" 

आणि म्हणूनच माणुसकी जोपासणारा, मानवाच्या अंत:करणात ईश्वराला पाहणारा जो धर्म तो खरा मानवता धर्म. माणसाने माणसांशी माणुसकीने वागणे म्हणजे मानवता होय. आज विज्ञान युगात मानवाचे जीवन ऐषारामी बनले आहे. भौतिक सुख-सुविधांची रेलचेल झाली आहे. परंतु माणूस मन:स्वास्थ्य हरवून बसला आहे. अत्याधिक लोभ, मोह व स्वार्थ यामुळे मनुष्य एवढा क्रूर बनला आहे की, 'कुन्हाडीचा दांडा गोतास काळ' तद्वत माणूसच माणसाचा शत्रू बनला आहे.

Related Essay : राष्ट्रधर्म हाच खरा धर्म निबंध मराठी

अंत्यजाच्या बाळाला कडेवर उचलून घेणाऱ्या, गाढवाच्या तोंडात काशीची गंगा ओतणाऱ्या एकनाथ महाराजांनी दाखवून दिलेला मानवता धर्म आज समाज विसरला आहे. ज्ञानेश्वर, तुकाराम, संत कबीर यांनी वर्णिलेल्या धर्माचे विस्मरण झाले आहे. त्यामुळे दर दिवशी खून, मारामाऱ्या, जाळ-पोळ, बॉम्बस्फोट यांमध्ये शेकडो निरापराध जीवांचा नाहक बळी जात आहे. स्त्रियांवरील अत्याचार वाढले आहेत. माणूस वाघ, सिंहापेक्षा अधिक हिंस्र बनला आहे. अखिल मानव जात माणसकीला पारखी झाली आहे. कोणाचा-कोणावर विश्वास उरला नाही. परस्त्रीला मातेसमान मानणारे छत्रपती शिवाजी, आदर्श राजा प्रभू रामचंद्र यांचा आदर्श समाज विसरला आहे.

हे विश्वची माझे घर' मानून भूदान आंदोलन करणारे विनोबा भावे, आफ्रिकेतील गुलामांनाही स्वातंत्र्य व योग्य मानवी हक्क मिळवून देण्यासाठी झगडणारे गांधीजी, अस्पृश्यावरील अन्यायाचे निवारण करणारे महात्मा फुले हे खरे मानवतेचे पुजारी होते. त्यांनी जीवनभर ज्या तत्त्वांचे पालन केले तो खरा मानवता धर्म. दया, क्षमा, करुणा, सौहार्द, परदुःख, कातरता इत्यादी गुण मानवतेचे द्योतक आहेत. 

Related Essay : देशभक्ति निबंध लेख मराठी

जीवनातील इच्छाशक्तीला प्रयत्नांची साहसी जोड असेल तर काहीच अशक्य व असंभव नाही. विज्ञानाने अशक्य' या शब्दाची वास्तवातून हकालपट्टी केली आहे. पूर्वी परीकथेतून अथवा जादूगाराच्या कथेतून ऐकलेली आश्चर्ये आज प्रत्यक्षात उतरली आहेत. 

कोकण रेल्वेचा खडतर प्रकल्प आज मधु दंडवतेंच्या उच्च आकांक्षेतून मूर्त रूपात साकार झाला आहे. अनेक पर्वतांच्या पोटातून,खोल दऱ्यांच्या माथ्यावरून ही रेल्वे दिमाखाने धावते आहे.

Related Essay : सरदार वल्लभ भाई पटेल मराठी निबंध

“आकाशाला गवसणी घालणे" किंवा “आसमान के तारे तोड लाना'' यासारखे वाक्प्रचार आता केवळ वाक्प्रचार राहिले नाहीत. खरोखरच मानवाच्या आकांक्षेला आज गगन ठेंगणे भासत आहे.

Continue Reading

थांबला तो संपला मराठी निबंध - Thambla to Sampla Nibandh Marathi

Today, we are publishing थांबला तो संपला मराठी निबंध for class 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 & 12. Students can use this Essay (Thambla to Sampla Nibandh Marathi) in completing their homework and in competition.

थांबला तो संपला मराठी निबंध - Thambla to Sampla Nibandh Marathi

"झुळझुळ वाहतो झरा तो रानी 

खळखळ-खळखळ नदीचे पाणी

ध्येय गाठण्या नित्य जीवनी

मार्ग रोधण्या समर्थ ना कोणी।" 

पाण्याचा प्रवाह कधी थांबत नाही. मार्गात येणाऱ्या अडथळ्यांना ओलांडून, वळसा घालून ते नित्य पुढेच जात असते. मानवीजीवन पाण्याप्रमाणेच प्रवाही असावे. पाणी पुढे न जाता साचून राहिले तर त्याचे डबके होते. कालांतराने त्यात किडे पडतात. पाण्याला दुर्गंधी येते, त्याचा कोणालाच उपयोग होत नाही. परंतु जे पाणी सतत वाहते ते नदीला,नंतर समुद्राला जाऊन मिळते. सागरमय होऊन जाते. त्या क्षुद्र प्रवाहाला दिव्यत्व प्राप्त होते. पावन तीर्थाचे भाग्य लाभते.

गतिशीलता हेच जीवनाचे खरे लक्षण आहे. गतीमुळे जीवनात प्रगती होते, चैतन्य निर्माण होते. आळसे कार्यभाग नासला' असे रामदासांनी म्हटले आहे. जो जीवनातील संकटांना घाबरून प्रयत्न करण्याचे सोडून देतो त्याला जीवनात यश कधीच मिळत नाही. तो आपल्या उच्चाकांक्षा प्रत कधीच जाऊ शकत नाही. म्हणूनच म्हणतात -

'थांबला तो संपला' येथे संपणे म्हणजे मरणे असा अर्थ होत नाही. संपणे म्हणजे विनाशाकडे जाणे, प्रगतीला पारखे होणे. डबक्यातल्या पाण्याप्रमाणे सडत आयुष्य जगणे, पशुसुद्धा मृत्यू येईपर्यंत जगत असतातच. त्यांच्या जीवनात प्रगती नाही.

मनुष्य मात्र सतत धडपडत असतो. नव-नवे शोध लावत असतो. जीवन सर्वांग सुंदर, सुखकर बनविण्यासाठी हजारो वर्षे तो प्रयत्न करत आहे. म्हणूनच पाषाण युगात गुहेत राहणारा मानव आज चंद्रावर पोहोचला आहे. विज्ञानाचे अनेक चमत्कार हे त्याच्या आजवरच्या प्रयत्नांचे फलित आहे.

जग अतिशय वेगाने पुढे चालले आहे. त्याच्या पावलाशी पाऊल मिळवित आपण चाललो नाही तर आपण कायमचे मागे राहू.

"आलसस्य कुतो विद्या, अविद्यस्य कुत: धनम्।" 

              "अधनस्य कु तो मित्रम्, अमित्रस्य कुतः सुखम्।" अथवा - 

“उद्यमेनहि सिध्यन्ति कार्यानि न मनोरथैः।" 

या दोन्ही सुभाषितांमध्ये प्रयत्नाचे महत्त्व वर्णिले आहे.

वर्षभर अभ्यास न करता केवळ गप्पा-गोष्टीत, मनोरंजनात व खेळण्यात वेळ घालविला तर परीक्षेत यश कसे मिळणार ? परीक्षा जवळ आल्यानंतर खूप अभ्यास करावा वाटला तरी वेळ पुरत नाही आणि मग पश्चात्ताप करण्याची पाळी येते. बाकीचे विद्यार्थी दरवर्षी चांगल्या मार्काने पास होतात, उच्च पदव्या मिळवितात, मोठ-मोठी पदे भूषवितात. पण आळशी मात्र १० वीत किंवा १२ वी तच अडकून राहतो. त्याची प्रगती थांबते, तो संपतो. गती नसते. होते ती जीवनाची गत.

Continue Reading